Het goede leven

Al sinds het begin van de beschaving zijn mensen bezig met de vraag “hoe dien ik te leven”. In de afgelopen vierduizend jaar zijn er dan ook heel veel verschillende antwoorden gegeven en zijn er vervolgens weer meer vragen ontstaan die voortvloeien uit die antwoorden. Zo hebben mensen zich ook afgevraagd wat rechtvaardigheid is, wat het goede leven behelst en of ‘het goede’ überhaupt wel bestaat. Deze avond over het goede leven zal dieper ingaan op deze tak van de wijsbegeerte; ethiek.

Omdat er veel over dit onderwerp is geschreven en iedereen wel een idee heeft over het goede leven zal deze avond zoals gebruikelijk op een Socratische en dynamische manier vormgegeven worden. De docent, Nilo Daniel, zal de cursisten begeleiden in het zelf begrijpen en bedenken van de grote stromingen binnen de ethiek en hoe deze ingezet kunnen worden in het eigen leven.
De stromingen die aan bod komen zijn de deugdethiek van Aristoteles, waarin Aristoteles beargumenteert dat er een aantal deugden zijn, die tussen de negatieve en positieve uitersten van die eigenschap in liggen. Bijvoorbeeld, moed ligt tussen lafheid en roekeloosheid in. Door deze deugden zo goed mogelijk te volgen en te internaliseren zijn al je daden automatisch goed. Ook zal de plichtethiek van Kant aan bod komen. Kant heeft een methode bedacht waarmee iemand ten alle tijden kan bedenken of een bepaalde daad moreel is of niet: wanneer je niet wil dat iedereen altijd hetzelfde gedrag zou vertonen als dat wat jij op dat moment van plan bent om te doen, dan is het immoreel.

Verder zal het utilitarisme van Bentham en Mill worden besproken, waarin de daad die voor zoveel mogelijk plezier voor zoveel mogelijk mensen zorgt het beste is. Vervolgens zal ook de moraliteit volgens Nietzsche worden besproken, die haaks staat op alle andere theorieën. De uiteindelijke bedoeling voor Nietzsche is namelijk dat mensen hun eigen moraliteit gaan maken en dus op basis van hun eigen overtuigingen bedenken wat wel en niet goed is. Als laatste wordt ook het pragmatisme besproken, de filosofische overtuiging dat ook andere waarden behalve het goede belangrijk zijn, zoals bijvoorbeeld of iets werkt.

Natuurlijk valt er voor elk van deze theorieën wat te zeggen, maar ze hebben ook allemaal zo hun nadelen. Het doel van deze avond is dan ook om de voor en tegens van elke ethische theorie te beschouwen en om beter over vragen na te denken die met dit onderwerp te maken hebben zodat je voor jezelf kan bedenken hoe je het goede leven wilt leiden.